استراتژی طراحی شبکه ( بخش دوم )

در بخش اول اين مقاله به برخی از نکات لازم در خصوص تدوين يک استراتژی مشخص به منظور طراحی شبکه ، اشاره گرديد . در بخش دوم به بررسی ساير موارد خواهيم پرداخت .

TCP/IP ، متداولترين پروتکل در شبکه های کامپيوتری است. در اين رابطه پروتکل های ديگری نيز وجود داشته که هر کدام دارای جايگاه خاص خود می باشند . مثلا" در سيستم عامل شبکه ای " نت ور " ، از پروتکل IPX/SPX استفاده می شود. در نسخه های جديد سيستم عامل "نت ور" ( نسخه های پنج به بعد ) ، امکان استفاده از پروتکل TCP/IP وجود خواهد داشت . در صورتی که قصد ارتقاء شبکه هائی را داشته باشيم که در آنان از سيستم عامل شبکه ای "نت ور " ، استفاده می گردد ، استفاده از پروتکل IPX/SPX به برنامه های موجود در شبکه و ضرورت استفاده از آنان در شبکه جديد بستگی خواهد داشت .در چنين مواردی شبکه جديد می بايست امکان استفاده از پروتکل IPX/SPX را فراهم نمايد.
در صورتی که قصد اتصال به اينترنت را داشته باشيم ، استفاده از پروتکل TCP/IP يک ضرورت می باشد . حتی در صورتی که ضرورت استفاده از اينترنت وجود نداشته باشد ، استفاده از پروتکل TCP/IP گزينه ای معقول و منطقی است ، چراکه اکثر برنامه ها از پروتکل فوق استفاده نموده و در اين رابطه می توان از خدمات متخصصان و کارشناسان متعددی به منظور نگهداری و پشتيبانی شبکه های مبتنی بر پروتکل TCP/IP ، استفاده کرد.
علاوه بر ضرورت استفاده از پروتکل های لايه حمل ( نظير TCP/IP و يا IPX/SPX ) ، می بايست به پروتکل های Appliction که قصد استفاده از آنان را در شبکه داريم ، نيز توجه نمود. مثلا" به منظور تسهيل در مديريت پيکربندی اطلاعات ( نظير اختصاص پويای آدرس های IP به سرويس گيرندگان ) برای تعداد زيادی از کامپيوترها ، می توان از پروتکل Dynamic Host Configuration Protocol ) DHCP) ، استفاده نمود. در صورتی که قصد ايجاد يک مرکز متمرکز به منظور ارائه سرويس لازم برای "معادل سازی نام به آدرس " در يک شبکه را داشته باشيم ، می توان از Domain Name Service )DNS) ، استفاده نمود . در صورتی که برخی از سرويس گيرندگان در شبکه از نسخه هائی قبل از ويندوز 2000 و يا XP استفاده می نمايند ، می بايست به منظور سازگاری با نسخه های قبلی از Windows Internet Naming Service) WINS) ، استفاده گردد.
در زمان تصميم گيری در خصوص پروتکل شبکه ، صرفا" يک پروتکل مورد نظر نبوده و می بايست فرآيند انتخاب پروتکل به صورت جامع و در تمامی سطوح ، مورد توجه قرار گيرد. پس از اتخاذ تصميم لازم در خصوص پروتکل های مورد نظر در شبکه ، می بايست بررسی لازم در خصوص چالش ها ی امنيتی هر يک از آنان نيز به صورت جدی در دستور کار قرار گيرد .

برای تمامی اهداف عملياتی در يک شبکه کامپيوتری ، پروتکل TCP/IP گزينه ای مناسب محسوب می گردد( پروتکل استاندارد LAN ) . يکی از علل اصلی در بروز وضعيت فوق ، رشد سريع و چشمگير اينترنت و ضرورت حضور در عرصه وب برای اکثر سازمان ها و موسسات می باشد . در صورتی که شبکه محلی موجود همچنان از يک پروتکل قديمی استفاده می نمايد ، لازم است بررسی جدی در خصوص ارتقاء آن به TCP/IP صورت پذيرد . در حال حاضر پروتکل TCP/IP (نسخه چهار ) ، متداولترين پروتکل شبکه محسوب شده و در آينده ای نه چندان دور می بايست از نسخه جديد پروتکل فوق ( IPv6 ) ، استفاده نمود. با اين که از فن آوری های متعددی نظير Network Address Translation) NAT) ، به منظور غلبه بر چالش های مربوط به محدوديت ميزان فضای آدرس دهی ارائه شده توسط IPv4 ، استفاده بعمل می آيد ، در نسخه جديد پروتکل TCP/IP ( نسخه شش ) ، محدوديت فوق به صورت کامل برطرف شده است .نسخه جديد پروتکل TCP/IP دارای ويژگی ها و پتانسيل ها ی متعدد ديگری است که تاثيرات گسترده ای را در تمامی ابعاد شبکه خصوصا" مکانيزم های امنيتی به ويژه در رابطه با تجارت الکترونيکی ، به دنبال خواهد داشت .
لازم است به اين موضوع اشاره گردد که در ويندوز NT 3.51 ، از نسخه اختصاصی IPX/SPX که با نام NWLink توسط شرکت مايکروسافت پياده سازی شده است به عنوان پروتکل پيش فرض شبکه استفاده می گردد. در ويندوز NT 4.0 و ساير سيستم های عامل ارائه شده توسط مايکروسافت ( ويندوز 2000 ، XP و Server 2003 ) از TCP/IP به عنوان پروتکل پيش فرض ، استفاده می شود . در صورتی که در شبکه ای از چندين سيستم عامل استفاده می شود ( ويندور ، نت ور ، يونيکس ، لينوکس ) ، نقطه اشتراک تمامی آنان ، پروتکل TCP/IP بوده و با استفاده از آن امکان ارتباط بين تمامی سيستم های عامل، فراهم می گردد.

اولين تلاش جدی برای ارائه يک پروتکل شبکه ای جامع ، توسط سيستم عامل " نت ور" ، انجام شده است . سرويس های فايل و چاپ ارائه شده در نسخه های اوليه "نت ور" ، نسبت به ساير راه حل های ارائه شده در آن زمان ، مناسب تر بودند. پس از گسترش کامپيوترهای شخصی و به دنبال آن برپاسازی شبکه های کامپيوتری متعدد ، استفاده از سيستم عامل شبکه ای "نت ور " بسيار متدوال گرديد . شرکت مايکروسافت ، موفقيت فوق را همزمان با ارائه LANManager ادامه داد . محصول فوق ، با حمايت تعداد زيادی از توليد کنندگان مواجه و از آن در محصولات متعدد نرم افزاری ، استفاده بعمل آمد ( نظير Pathworks از شرکت DEC : Digital Equipment Corporation ) .
امروزه " نت ور" ، تغييرات متعدد و گسترده ای را نسبت به نسخه های قبلی خود داشته است . در سيستم عامل فوق ، ويژگی های جديدی ارائه شده است که محوريت عمده آنان ، تسهيل در زمينه دستيابی و استفاده از اينترنت می باشد ( اتصال به اينترنت از طريق کامپيوترهای شخصی و يا دستگاههای موبايل ) . مثلا" iPrint ، امکان چاپ بر روی يک چاپگر از راه دور را در اختيار کاربران شبکه قرار می دهد . iFolder ، امکان يکسان سازی داده ذخيره شده بر روی کامپيوترهای از راه دور نظير Laptop را در اختيار کاربران موبايل ، قرار می دهد .
مايکروسافت و ساير توليد کنندگان نيز در اين رابطه راه حل های خاص خود را ارائه نموده اند .اگر در حال حاضر دارای کاربرانی می باشيد که از نت ور استفاده می نمايند ، لزومی به دورانداختن سيستم های فوق و هدر دادن سرمايه گذاری انجام شده و سوئيچ به شبکه ای مبتنی بر يکی از سيستم های عامل ويندوز ، يونيکس و يا لينوکس ، نخواهد بود. "نت ور" همزمان با بروز تحولات گسترده در عرصه شبکه های کامپيوتری ، تغييرات عمده ای را انجام داده است . بديهی است در چنين مواردی منطقی تر و در عين حال مقرون به صرفه تر می باشد که سيستم عامل شبکه را به نسخه شماره شش ارتقاء داد تا اين که به يک پلات فرم ديگر ، سوئيچ نمائيم . در اين رابطه صرفا" هزينه مورد نظر شامل تامين سيستم عامل مربوطه نبوده و می بايست ساير هزينه ها نظير آموزش کارکنانی که مسئوليت نگهداری و پشتيبانی شبکه را بر عهده خواهند داشت ، نيز مورد توجه قرار گيرد . نسخه شماره شش "نت ور " علاوه بر سازگاری با پروتکل های قديمی نظير IPX/SPX با پروتکل IP نيز کاملا" سازگار می باشد .

تفکيک و تمايز بين پروتکل های LAN و WAN در حال کم رنگ شدن می باشد . اترنت ، يک تکنولوژی فراگير در شبکه های محلی محسوب می گردد. پس از گذشت مدت زمانی ، ساير تکنولوژی ها نظير Token-Ring دارای نقشی جدی تر در دنيای شبکه های محلی گرديدند. اين موضوع در رابطه با اترنت نيز صدق می کند. اترنت ، نسبت به وضعيت اوليه خود که توسط Intel ، DEC و ساير توليد کنندگان ارائه شده بود ، تغييرات عمده ای داشته و هم اينک به عنوان يک فن آوری در شبکه های WAN ، نيز مورد توجه می باشد. پتانسيل های ارائه شده توسط فن آوری های فعلی شبکه های محلی در حال حذف تفاوت های موجود بين يک LAN و MAN) metropolitan area network) ، می باشد. دستگاههای Gigabit Ethernet ، با توجه به پهنای باند ارائه شده دارای قيمتی مناسب می باشند . امروزه ممکن است از 100BASE-T برای اتصال کامپيوترهای سرويس گيرنده به شبکه و از Gigabit Ethernet برای اتصال سگمنت های شبکه با توجه به ستون فقرات شبکه ، استفاده بعمل آيد .
با استفاده از 10Gigabit Ethernet ، می توان از TCP/IP نه تنها برای ايجاد ستون فقرات شبکه محلی استفاده نمود بلکه امکان توسعه آن تا مرز يک شبکه MAN ، نيز وجود خواهد داشت . با توجه به اين که پروتکل TCP/IP کاملا" با اترنت جفت و جور می شود ، می توان از يک لينک MAN نقطه به نقطه که از TCP/IP بر روی اتصالات سريع اترنت استفاده می نمايد ، بهره مند شد . در مقابل استفاده از راه حل های گران قيمت ( نظير SONET ) می توان ادارات و شعبات متفاوت آن را در يک محيط جغرافيائی يکسان با استفاده از پروتکل TCP/IP به يکديگر متصل نمود . در اين خصوص نگرانی خاصی در رابطه با نصب تجهيزات گران قيمت استفاده شده توسط SONET و ساير پروتکل های MAN ، وجود نخواهد داشت .

طراحی يک شبکه به چه صورت می بايست انجام شود تا بتوان به اهداف مورد نظر دست يافت ؟ با توجه به ابعاد و حجم پروژه ، نتايج نهائی می تواند به صورت يک سند کوتاه باشد که در آن از يک Checklist به منظور مشخص نمودن مراحل لازم برای افزودن تعدادی دستگاه جديد به شبکه ، استفاده شده است . درصورتی که ابعاد پروژه بزرگتر باشد ، می بايست مستدات لازم به منظور ارائه به مديران ارشد و تصميم گيرندگان سازمان ، تهيه و به منظور اتخاذ تصميم نهائی در اختيار آنان گذاشته شود. در اين رابطه لازم است گزارشات و مستندات زير تهيه گردند :
• مستند سازی : به چه نوع مستنداتی برای پياده سازی پروژه ، نياز است ؟ گزارش فوق می تواند شامل Cheklist لازم برای ارتقاء( ساده و يا پيچيده ) ، ليست نهائی تصميم گيری ، مستندات اطلاعاتی به منظور ارائه به کاربران معمولی شبکه و ساير موارد ديگر باشد . مستندات آموزشی می بايست برای مديران شبکه و کاربران ماهر آماده گردد. در اين رابطه لازم است يک مستند ديگر که لی اوت فيزيکی و منطقی شبکه پياده سازی شده و يا ارتقاء يافته را نشان می دهد نيز تهيه گردد. وجود مستند فوق در زمان بروز اشکال و تلاش در جهت رفع آن بسيار مفيد خواهد بود .
• طرح کلی پروژه : هر پروژه بزرگ می تواند با استفاده از روش های متفاوتی به منظور نيل به اهداف خود، پياده سازی گردد. در اين رابطه لازم است از مکانيزم های مختلفی برای دريافت فيدبک ها ، استفاده گردد . ( در بهترين طراحی نيز ممکن است برخی از نکات ناديده گرفته شوند ) . ايجاد طرح پروژه با يک زمانبندی مناسب می تواند وضعيت پروژه را منطبق بر نيازها و خواسته ها ی موجود نمايد . با ايجاد طرح زمانبندی می توان به صورت اتوماتيک زمانی اضافه را نيز در نظر گرفت که اگر در برخی موارد عمليات متناسب با برنامه زمانبندی انجام نگرديد ، وقفه و يا خللی در انجام پروژه پيش نيايد .
• سياست ها و رويه ها : به همراه هر تکنولوژی ، می بايست مستندات لازم در رابطه با جزئيات سياست ها و رويه ها در زمان استفاده عملياتی از شبکه ايجاد گردد . سياست ها شرايط و نحوه استفاده از شبکه را مشخص می نمايند . مثلا" ممکن است شما به پرسنل سازمان خود اجازه ندهيد که در محيط کار اقدام به ارسال نامه های الکترونيکی شخصی نموده و يا صفحات وبی را مشاهده نمايند که هيچگونه ارتباطی با فعاليت شغلی آنان ندارد . رويه ها ، جزئيات دستورالعمل ها ی لازم در رابطه با نحوه انجام عمليات را مشخص می نمايند.

مستندسازی ، هميشه و در همه حالات امری لازم و ضروری است . انسان دارای توانی محدود برای نگهداری اطلاعات در حافظه خود می باشد ، خصوصا" موضوعاتی که زمينه استفاده و يا مراجعه به آنان در يک مقطع زمانی خاص باشد . يک پروژه خوب می بايست دارای چندين مستند مهم باشد که هر يک از آنان دارای جايگاه و مخاطب خاص خود می باشند :
• گزارش محتص مديريت : گزارش فوق ، خلاصه طرح مورد نظر برای ارتقاء و يا ايجاد يک شبکه جديد بوده که در اختيار مديريت سازمان به منظور اتخاذ تصميم نهائی گذاشته می شود. در اين گزارش نمی بايست به مسائل فنی شبکه به صورت کامل همراه با ذکر جزئيات فنی ، اشاره گردد .در اين نوع گزارشات همواره نوشتن کوتاه و در عين حال مفيد ، مورد نظر می باشد . استفاده از ليست Bulleted گزينه ای مناسب نسبت به پاراگراف های طولاتی و بلند ، می باشد . در گزارش فوق ، می بايست به سوالاتی همچون دستاوردها و مزايای سازمان پس از ارتقاء و يا ايجاد يک شبکه جديد ، اشاره گردد. در اين مستند لازم است به ضرورت ايجاد و يا ارتقاء شبکه اشاره شده و می بايست برای هر موضوعی که به آن اشاره می گردد ، مزايای آن نيز تشريح و بيان شود .در صورتی که بين مزايای اشاره شده و مسائل مالی ( کاهش هزينه ها در دراز مدت ، افزايش بهره وری و ... ) ، ارتباطی مستقيم وجود دارد ، می بايست در اين گزارش به آنان اشاره گردد. در اين گزارش ، می توان نقطه نظرات و يا دلايل ساير همکاران در خصوص ضرورت ارتقاءء و يا ايجاد شبکه جديد را نيز بطور مختصر بيان نمود.
• طرح فنی پروژه : تهيه گزارش فوق نسبت به گزارش قبلی تا اندازه ای مشکل تر می باشد . پس از مشخص نمودن عناصری که قرار است ارتقاء داده شوند ، می بايست مراحل مربوط به جزئيات جايگزينی تجهيزات قديمی با تجهيزات جديد ، مشخص گردد. در صورتی که قصد ايجاد يک شبکه را از ابتدا داشته باشيد و يا طرحی را آماده می نمائيد که بر اساس آن اکثر تجهيزات موجود جايگزين می گردند ، گزارش فوق بسيار مفيد و موثر خواهد بود . در اين گزارش می بايست عمليات اساسی به منظور پياده سازی پروژه دقيقا" مشخص گردد.بندرت پيش می آيد که طرح يک پروژه بدون اعمال ملاحظات و يا اصلاحاتی ، به مرحله نهائی خود برسد .
• ايجاد Checklist جزئيات کار : برای هر يک از عملياتی که می بايست انجام شود ، تهيه يک Checklist بسيار مفيد خواهد بود ( عدم فراموشی مراحل ) . ايجاد اينچنين ليست هائی نشاندهنده توجه و پيش بينی شرايطی است که امکان تحقق آنان وجود خواهد داشت . در شبکه های بزرگ ، مشخص نمودن عملياتی که می بايست انجام شوند ، امری ساده نخواهد بود . چراکه تعداد زيادی از برنامه ها مرتبط با کاربر بوده و می بايست آمادگی لازم در خصوص تغيير و اصلاح آنان وجود داشته باشد . در اين رابطه لازم است به پرسنل فنی مديريت شبکه آموزش های لازم در رابطه با انجام مراحل فوق و تست آنان ، داده شود.استفاده از فيدبک های ارائه شده توسط استفاده کنندگان و تغيير ليست ايجاد شده ، يک ضرورت می باشد .
• شناسائی نقاط حساس و ريسک پذير : در اين گزارش پتانسيل ها و نقاطی که مستعد بروز ريسک در پروژه می باشند ، شناسائی و ليست می گردند. در اين رابطه لازم است به عملياتی که باعث کاهش و پيشگيری از ريسک می گردد نيز اشاره شود .

پس از پياده سازی طرح و تهيه مستندات مورد نياز ، نمی بايست بر اين باور بود که تمامی فرضيات و محاسبات انجام شده درست می باشد . به منظور بررسی صحت عملکرد محصولات و برنامه ها در شبکه ارتقاء يافته و يا جديد ، انجام تست های متعدد امری ضروری است . در مستندات ارائه شده توسط شرکت های عظيم کامپيوتری ، همواره به اين نکته اشاره می گردد که برای شبکه های بزرگ می بايست يک آزمايشگاه تست ، ايجاد که در آن تست های متعددی بر روی ترکيب پيکربندی نرم افزارها و سيستم های عامل انجام تا از صحت عملکرد آنان اطمينان حاصل گردد ( اطمينان از تامين اهداف و خواسته ها بدون اثرات جانبی منفی ) . مثلا" سرويس دايرکتوری يکی از مسائل اصلی و در عين حال مهم در شبکه های بزرگ است . ايجاد يک ساختار دايرکتوری شايد در ابتدا عملياتی ساده به نظر آيد . شما می توانيد به سادگی اشياء مورد نظر را با توجه به چارت سازمانی خود ، ايجادنمائيد . چه نوع تعامل و ارتباطی می بايست بين دپارتمان های متعدد ايجاد گردد؟ چگونه می توان اقدام به ايجاد يک ساختار برای دايرکتوری نمود که اعطای دستيابی به ساير اشياء عملياتی، ساده گردد ؟ همانگونه که روش ها و تکنيک های برنامه نويسی ساختيافته ، امکان اعمال تغييرات در برنامه را ساده می نمايد ، ايجاد يک ساختار دايرکتوری برای شبکه نيز می بايست وضعيتی مشابه را داشته باشد . يکی ديگر از دلايل اهميت در ايجاد يک ساختار مناسب برای دايرکتوری ، امکان واگذاری مسئوليت های متعدد شبکه به مديران شبکه متفاوت است. برای تست شبکه قبل از عملياتی شدن آن ، می توان از کاربران ماهر و خاصی نيز استفاده نمود. فراموش نکنيم که يکی از بخش های مهم هر شبکه کامپيوتری ، کاربران آن شبکه می باشند. يک سازمان می تواند برای استفاده از آخرين فن آوری های موجود ، هزينه زيادی را پرداخت نمايد ، ولی تا زمانی که کاربران به درستی قادر به استفاده از امکانات ايجاد شده نگردند ، نيل به بهره وری حقيقی وجود نخواهد داشت .

سياست ها ، اعلاميه هائی می باشند که در آنان به بايدها و نبايدها در يک شبکه اشاره می گردد ( چه چيزی می بايست استفاده گردد و چه چيزی نمی بايست استفاده شود ) . سياست های تدوين شده به دلايل متعددی دارای اهميت می باشند . استفاده از شبکه می بايست دارای يک انظباط خاص باشد که تمامی کاربران ملزم به رعايت ضوابط تعريف شده آن می باشند. تعريف يک سياست مدون و مشخص در رابطه با نحوه استفاده از شبکه ، انظباط لازم در جهت استفاده از منابع شبکه را برای کاربران ايجاد می نمايد. اگر شما می خواهيد که کاربران و پرسنل سازمان شما زمان زيادی از وقت اداری خود را صرف سير وسياحت در اينترنت و استفاده از سايت هائی که هيچگونه ارتباطی با مسئوليت شغلی آنان ندارد ، محدود نمائيد ، می بايست موارد فوق را دقيقا" در قالب مجموعه سياست هائی مشخص نمائيد. تدوين سياست ها از جمله مراحل مهم در طراحی شبکه بوده و می بايست به آنان توجه جدی داشت ، چراکه آنان جزئيات لازم در خصوص نحوه استفاده از منابع شبکه را مشخص می نمايند .مثلا" در صورتی که شما خط ارتباطی با اينترنت را پس از انجام محاسبات لازم به منظور مشخص نمودن پهنای باند مورد نياز، مشخص نموده ايد، نمی توان در رابطه با استفاده غيرمسئولانه و نامربوط از پهنای باند شبکه برای اهداف شخصی و غيرسازمانی ، بی تفاوت بود. در مواردی که از يک فايروال استفاده می گردد، می بايست در ابتدا سياست ها مشخص شده و در ادامه از فايروال ها به منظور پياده سازی سياست ها ، استفاده نمود .
رويه ها ، کمک لازم در جهت پيشگيری و برخورد مناسب با اشکالات بوجود آمده را مشخص می نمايند. در طراحی شبکه ، ممکن است از کارشناسانی استفاده گردد ، که مسئوليت آنان تنظيم و setup نمودن صدها دستگاه کامپيوتر برای اتصال به شبکه باشد . با اين که اتصال کابل شبکه به کاميپوتر امری بسيار ساده می باشد ولی پيکربندی مناسب ماشين می تواند شرايط خاص خود را داشته باشد .مثلا" ممکن است کامپيوترهای مورد نظر را با يک آدرس معتبر پيکربندی نموده و يا از DHCP برای اختصاص آدرس به ايستگاههای شبکه استفاده گردد .با تهيه يک Checklist برای هر کامپيوتر ، می توان عمليات مورد نظر را با دقت انجام داد . ايجاد مستندات لازم رويه ای برای انجام عمليات متداول ، امری ضروری است ( مقداردهی اوليه شبکه ، ايجاد رويه های لازم به منظور انجام عمليات روزانه پس از عملياتی شدن شبکه نظير گرفتن Backup ) .

آموزش کاربران و افرادی که مسئوليت مديريت شبکه را برعهده خواهند گرفت ، امری ضروری و حياتی است . کاربران فنی که مسئوليت مديريت شبکه را برعهده خواهند گرفت ، می بايست در ارتباط با رويه ها ئی که مرتبط با مسئوليت واگذار شده به آنان می باشد ، توجيه و آموزش های لازم را ديده باشند . ارائه آموزش های لازم برای افرادی که از آنان در جهت Setup نمودن شبکه استفاده می گردد ، نيز امری ضروری خواهد بود . همچنين به کاربرانی که مسوليت مديريت شبکه پس از عملياتی شدن آن را برعهده خواهند گرفت ، نيز می بايست آموزش های لازم داده شود . نحوه آمورش ها می بايست فراگير باشد، بگونه ای که اگر کاربری به دلايل خاصی در يک روز کاری حضور نداشته باشد، بتوان برای انجام آن فعاليت از کاربر فنی ديگری ، کمک گرفت .( آموزش بيش از يک نفر برای انجام يک فعاليت خاص با در نظر گرفتن افزايش بار مالی سازمان ) .
بدترين چيزی که می تواند در يک شبکه محقق گردد ، غير فعال شدن آن می باشد. از کار افتادن يک شبکه ،هزينه های زيادی را به يک سازمان مدرن اطلاعاتی تحميل نمايد . بنابراين لازم است به امر آموزش کاربران خصوصا" کاربران فنی و مديران شبکه توجه جدی داشت .
لحاظ نمودن بودجه در نظر گرفته شده برای شبکه ( ارتقاء و يا ايجاد )
در زمان برنامه ريزی برای ايجاد و يا ارتقاء يک شبکه ، همواره سعی می گردد که از آخرين فن آوری ها و گزينه ها ، استفاده شود. در برخی موارد شما می توانيد عناصر يکسان را با قيمت کمتری نيز تهيه نمائيد. مثلا" درصورت ايجاد يک شبکه کوچک ، شما به يک روتر گران قيمت با قابليت های متعدد ، خط T1 برای اتصال به اينترنت نياز نخواهيد داشت . يک کابل ساده و يا مودم DSL به همراه پهنای باند مناسب ، می تواند در موارد متعددی گزينه ای مناسب باشد .در زمان طراحی يک شبکه ، می بايست به بودجه در نظر گرفته شود توجه و از خريد و تهيه عناصری که به وجود آنان نياز نمی باشد ، صرفنظر نمود. مديران يک سازمان ، همواره به هزينه انجام يک پروژه به عنوان يک شاخص مهم و قابل تامل ، دقت می نمايند . در گزارشی که در اختيار مديريت قرار خواهد گرفت و در آن به بيان مزايا و دستاورهای شبکه پرداخته می گردد ، می بايست به هزينه های طرح نيز دقيقا" اشاره گردد .

پس از اتخاذ تصميم در رابطه با پروتکل های شبکه و سرويس های مورد نيازی که می بايست شبکه ارائه نمايد ، لازم است که نقاط بحرانی وحساس شناسائی و شبکه از نظر امنيتی نيز مورد بررسی دقيق قرار گيرد. در ادامه می توان اقدام به طراحی فيزيکی شبکه نمود . در مرحله طراحی فيزيکی شبکه می توان از ابزارهای متعددی نظير Visio به منظور رسم دياگرام فيزيکی شبکه استفاده نمود .در اين مرحله لازم است در خصوص محل استقرار سرويس گيرندگان و دستگاه های ذخيره سازی تصميم گيری شود .

فن آوری های کامپيوتر و شبکه به سرعت تغيير می نمايند . با اين که هاب صرفا" چندين سال است که مطرح و از آن استفاده می گردد، ولی سوئيچ ها با توجه به ارائه سرعتی بمراتب بيشتر توانسته اند به سرعت جايگزين هاب در شبکه های کامپيوتری گردند. بنابراين آشنائی با آخرين فن آوری های ارائه شده در خصوص شبکه ، امری ضروری می باشد.مطالعه کتاب ، مقالات و دريائی از ساير منابع موجود بر روی وب و يا مشاوره با کارشناس ماهر، گزينه های متعددی به منظور ارتقاء اطلاعات وآگاهی از آخرين فن آوری های موجود بوده و نمی بايست يک سازمان تاوان چيزی را پرداخت نمايد که عامل اصلی آن ضعف و کمبود دانش طراحان و مشاوران شبکه های کامپيوتری است .